Ergin Ataman’ın kariyerindeki uzun rotasyonunu birkaç kelimeyle özetlemek gerekirse herkes ‘undersized,atlet pivot’ der. Genelde bu tip oyuncular ile çok daha başarılı olduğuna hepimiz en yakından şahidiz. Belki de Krstic transferi bu yüzden çok fazla eleştiriye maruz kaldı. Teknik ekibimiz bu doğrultuda geçen seneyi Anadolu Efes’te geçiren tecrübeli pivotAlexTyus’ta kararı kıldı. Analizine geçmeden önce Tyus’ın Kolej ve Avrupa kariyerine bir göz atalım.
KOLEJ KARİYERİ VE ARDINDAN AVRUPA
2007 ve 2011 yılları arasında NCAA’de forma giyen AlexTyus, BillyDonovan önderliğindeki Florida takımıyla kendi basketbol kariyeri adına ilk deneyimlerini yaşamaya başladı. Kolej kariyerinde özellikle iyi ribaund alma özelliği ve pota altındaki caydırıcılığıyla ön plana çıkan Tyus’ın, okul bittikten sonraki ilk Avrupa durağı ise İsrail ekibi MaccabiAshod oldu. Burda da Avrupa’da daha fazla izlenilme şansı yakalayan Tyus çıtayı bir yukarıya çekerek İtalyan ekibi Cantu’nun yolunu tuttu. Aynı zamanda Cantu formasıyla ‘ilk Euroleague deneyimini’ yaşayan AlexTyus, Avrupa’nın elit undersized uzunlarından biri olma yolunda çok büyük adımlar kaydetti.
Cantu formasıyla dikkatleri daha da üzerine çeken Tyus kariyerinin en zirve yaptığı, David Blatt’lıMaccabi Tel Aviv’in yolunu tuttu. Rüya gibi, Euroleague şampiyonluğuyla taçlandırılmış sezonun en önemli parçalarından biri olan AlexTyus bir sezon daha İsrail ekibinin formasını giydikten sonra Anadolu Efes ile anlaştı. Her gittiği takımda istikrarlı bir oyun ortaya koyan Tyus’ın istatistikleri ise şu şekilde:
2007-2011 Florida (NCAA): 9.4 sayı, 5.4 ribaund,
2011-2012 MaccabiAshod: 12,6 sayı, 8,5 ribaund
2012-2013 MapooroCantu: 9,4 sayı, 6,2 ribaund
2013-2014 Maccabi (Euroleague) : 7.7 sayı, 5.0 ribaund
2014-2015 Maccabi (Euroleague) : 7.2 sayı, 5.2 ribaund
2015-2016 Efes (Euroleague) : 5.9 sayı 3.0 ribaund
HÜCUMDA ALEX TYUS
AlexTyus, hücumda çok fazla çeşitliliğe sahip olmayan, yetenekleri sınırlı, daha çok atletizmi ile sayılar üreten bir oyuncu. Pivot hareketleri ve alçak post oyunları onun kitabında yer almaz. Orta mesafe şutlarında da oldukça yetersizdir ki foul çizgisindeki yüzdesi de %50 civarında. Hücumdaki bu yetersizliğini daha çok ikili oyunlarda hızlı devrilebilme ve hücum ribaundlarındaki savaşçılığıyla kapatıyor. Tyus’ın hücum yönleri özetle böyle ancak biraz ayrıntıya ihtiyaç var.
1-İKİLİ OYUNLAR: Tyus’in belki de rakip savunmayı en çok tedirgin edecek bir özelliği, ikili oyunlardaki başarısı. Screen’e geldikten sonra doğru açılarla devrildiğinde ve topu doğru zamanda doğru yerde aldığında tek adımda potaya çok rahat ulaşabiliyor.
2.03 olmasına rağmen atletik özelliğini de kullandığında genelde bu p&r pozisyonlarını smaçla bitiriyor. Maccabi’de özellikle Tyrese Rice ile sahada olduğu dakikalarda bu ikili oyunlardan çok fazla ekmek yediğine şahit olduk.
2-HÜCUM RİBAUNDLARI: Aslında Tyus’ın hücum yönündeki çoğu özelliğinin ana unsuru tek kapıya çıkıyor: atletizm. NBA seviyesinde atletik özelliklere ve patlayıcılığa sahip. Bu da onun potadan seken topları bir mıknatıs gibi kolayca çekmesine neden oluyor. Kolej ve Avrupa’daki ilk yıllarında daha çok hücum ribaundlarını aldığı zaman topu guarda vererek takımını sete oturtan bir basketbol kimliğine sahipti. Daha sonraki yıllarda el hassasiyetini de oturtarak hücum ribaundu sonrası sayılar üretmeyi başardı.
3- TRANSİTİON HÜCUMLARI: AlexTyus koşmayı seven bir oyuncu ve özellikle Maccabi’de oynadığı dönemlerde kendi oyun sitiline uygun çok doğru guardlar ile oynadı. Buna yine Rice’ı örnek verebiliriz çünkü bu sayede Tyus yine atletizim çıkışlı transition hücumlarında çok daha verimli bir oyuncu haline geldi. Örnek verecek olursak Rice ve Haynes savunma ribaundu alabilen ve hızlı bir şekilde atağa çıkabilen oyunculardı. Tyus da bu oyuncular sahada olduğunda, büyük ve hızlı adımlarıyla savunma sete yerleşmeden, Rice’ın tek bir pasıyla bir anda karşı potada bitebiliyordu. Bir 5 numaraya göre bulunmaz hint kumaşıdır transition hücumunda trailer olarak gelmek ancak dediğim gibi ona göre seçilmiş guardlar ile oynarsan.
Tyus’ın hücumuyla ilgili birkaç cümle daha eklemek gerekirse özellikle geçen sene Efes’te forma giydiğinden dolayı daha yakından takip ettiğimiz için bazen ekstra işlerde de başarılı olduğunu gördük Tyus’ın. Mesela çok yüzdeli olmasa bile orta mesafeden attığı şutlar ile veya topu yere vurarak bulduğu sayılar oldu. Ancak dediğimiz üzere bu oyunlar Tyus’ın hücum stiline göre değil ancak gerektiğinde veya zor durumda kaldığında en azından ayak çabukluğu ile kendine rahat pozisyon bulabilir ve şansı da yaver giderse kendisinden alışık olmadığımız basketler de görebiliriz.
SAVUNMADA ALEX TYUS
Alex Tyus hücum potansiyeline göre savunmada daha fazla yararlanabileceğimiz ve daha çok güçlü yanlarını takım için gösterebilecek bir oyuncu. Fiziksel olarak çok sert ve birebirde kolay geçilemeycek derecede güçlü. Mücadeleyi ve teması sever. Çabuk ayakları ve sıçrayış yeteneğiyle beraber kendinden uzun oyunculara karşı da çok rahat savunma yapabilir. Refleksleri de bir 5 numaraya göre gayet hızlıdır. Pas arası yapabilir ve bu sayede takımına hızlı hücum başlangıcı için sebep verebilir. Boyalı alanda en iyi yaptığı, yardım savunmasına zamanında ve doğru yerde gidip, rakibin kolay basket şansını engeller. (Bu sene Krsticli, Daye’li uzun rotasyonunda bu özelliğine çok fazla ihtiyacımız olacaktır).
Hücumda kullandığı ayak çabukluğu meziyetini doğal olarak savunmada adam karşılayarakta kullanıyor. İkili oyunlardaki savunması da üst düzeydir. Karşısındaki guardla birebir kaldığında aradaki mesafeyi iyi ayarlarlar böylece hem guardın şut tehditini hem de devrilen uzunun kolay sayı bulma şansını engellemiş olur. Blok tehtidi de Tyus’ın savunmadaki özelliğinin en önemli artılarından bir tanesidir. Gerek transition hücumundaki trailer olarak gelen oyuncuyu takip ederek blok vurur gerekte ikili oyunlarda geç kaldığı zamanlarda iyi time yaparak rakibinin topunu keser.
GALATASARAY VE ALEX TYUS
Belki de en önemli konulardan bir tanesi Ergin Ataman’ın Alex’i bu sistemde nasıl kullanacağı sorusu ve taraftarın beklentilerinin ne düzeyde olması gerektiği. AlexTyus’ıLasme’nin yerine aldık bakış açısından bir an önce arınmamız gerekiyor ki daha ilk maçından olumsuz eleştirilere kapılmayalım. Bir kere yukarıda da belirttiğim üzere AlexTyus’ın sırtı dönük oyunu ve orta mesafe şutları yok. Hücumda Lasme’nin çeşitliliğine sahip değil. Tyus kendi pozisyonunu kendisi yaratamaz bu bağlamda gelecek guard rotasyonundan en az birisinin hücumda yönlendirici, pas akışını iyi sağlayabilecek ve tempoyu seven oyuncu olması gerekiyor ki Tyus’ın zaten kısıtlı olan hücum yönlerini ortaya çıkarabilelim. Yani kulüp olarak Maccabi’nin oyun felsefesine yakınlaşmamız bizim avantajımıza olur en azından Tyus’ı kullanabilmek adına.
AlexTyus’ın 4 numara oynama fikrine gelelim. En azından 5-10 dakikalar da olmak üzere Euroleague’de oynaması makul geçebilir. O pozisyonda Daye’i veya Micov’ufoul probleminden kurtarabilir ve orda 5 dakika içersinde bulacağı 2 sayı +3 ribaund da bize olumlu yansır ancak bu dediğim sürelerin aşılması Tyus’ıLasme gibi kullanmak olur ve bu intihara teşebbüstür.
Ergin Ataman’ın uzun oyunculardan genelde beklediği en önemli unsurlardan bir tanesi özellikle 4 numarada oynayan oyuncunun rakip takım guardına yapacağı screen ile boyalı alanda takım arkadaşlarına topla oynama alanı yaratmaktır. Tyus’ın Maccabi’de bu tanıma çok uygun bir görevi vardı. Şimdi Krstic gibi orta mesafesi iyi bir uzuna da sahip olmamız Tyus’ın bu küçük gibi görünen meziyetini açığa çıkarabilir. Tabi bu Tyus’ı 4 numarada kullanacağımız dakikakalarda daha verimli olacaktır.
NBA pazarının bu kadar aktif ve ortalıkta uzun bulamadığımız bu dönemlerde Alex Tyus gibi Euroleague şampiyonluğu apoleti olan bir oyuncuyu buy out ödemeden takıma katmak çok doğru bir iş gibi görünüyor. Umarız takımımız için en hayırlısı olur.
Umut Kaan Arslan